راه‌های ارتباطی یکی از عوامل مهم زیر‌بنایی توسعه اقتصادی شناخته می‌شوند. یکی از مولفه‌های مهم ایمنی، وضعیت مطلوب در سطح جاده‌ها و ارائه سرویس در این زمینه است. امروزه وضع نامطلوب راه‌های ارتباطی کشور بر کسی پوشیده نیست و همسو شدن این پدیده با عواملی همچون خودرو‌های غیر ایمن و بی‌دقتی رانندگان و عدم رعایت نکات ایمنی سالانه شمار بسیاری را به کام مرگ می‌کشد و خسارات بسیاری را به بار می‌آورد.

راه‌های مواصلاتی استان زنجان نیز این روز‌ها در شرایط مناسبی به سر نمی‌برند. وضعیت نامناسب آسفالت، نبود روشنایی در فواصل طولانی و شرایط نامناسب گارد‌ریل‌ها و مشکلات علائم راهنمایی رانندگی همگی از عواملی هستند که تردد در محور‌های مواصلاتی استان را نا‌ایمن کرده است مخصوصا در فصل زمستان با بروز شرایط نامناسب آب‌و‌هوایی این مشکلات چند برابر می‌شوند.

با این وجود داشتن یا نداشتن خودروی لوکس، راننده یا مسافر بودن، داشتن یا نداشتن گواهینامه فرقی نمی‌کند زمانی که وارد برخی از آزاد راه‌ها، جاده‌های قدیمی، ترانزیت و روستایی که می‌شوی به قدری در چاله‌های سطح افت و خیز می‌کنی که گویی چندین سال است خواب در چشمانت نیامده است.
زیرا در برخی از موارد فرورفتگی، شکستگی، موج، چاله‌ها در جاده‌ها به قدری است که علاوه بر تخریب جلوبندی خودروها گاها در مقیاس جاده‌های اصلی در صورت سرعت بالای خودروها می‌تواند سوانح و خسارات جبران ناپذیری به بار آورد.

واما بی‌کیفیت بودن آسفالت‌ها تنها مختص خیابان‌های داخل شهری، جاده‌های قدیمی و روستایی نیست بلکه اتفاقا مسیرهای شهری و برون شهری که به تازگی روکش آسفالت شده‌اند نیز همین مشکل را دارند به طوری که از مکانی که به تازگی لکه‌گیری و آسفالت شده است که می‌گذری دانه‌های آسفالت به لاستیک خودرو می‌چسبد و به راحتی از زمین جدا می‌شود.

حال با تمام این‌ها وارد برخی از محورهای مواصلاتی استان زنجان خصوصا جاده‌های روستایی و قدیمی که روزگاری بیشترین عبور و مرور را داشتند که می شویم چاله، فرورفتگی و شکستگی فراوان است که با عبور خودرو از روی هر کدام از چاله‌ها صدای حاصل از تخریب جلوبندی خودرو و لاستیک ساییده شده حس عبور از مسیرهای سنگلاخی را به انسان منتقل می کند.

از سویی دیگر عبور و مرور ماشین‌های سنگین و کشنده از مسیرها منتهی به معادن که در سطح استان فعالیت دارند موجب تخریب هر چه بیشتر راه‌های فرعی و روستایی می‌شود و اعتراض روستائیان از وجود وضعیت نامناسب آسفالت را در پی دارد. 

با این وجود راه ارتباطی شهرستان ماهنشان همواره یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌ها و مهمترین مطالبات به حق مردم است، چراکه با وجود دارا بودن ۸۹۰ کیلومتر راه ارتباطی که از لحاظ طول سومین شهرستان در استان محسوب می‌شود اما توجه جدی به راه‌های ارتباطی به لحاظ رفع نقاط موج‌دار، ایجاد شانه‌های خاکی، تعریض، آسفالت‌ریزی راه‌های روستایی و حتی ترمیم آسفالت‌ تخریب شده با تردد ماشین‌آلات سنگین خاک معدن نشده است. همه این امور سبب شده تا سالانه ۱۰ ها تصادف در محور‌های این شهرستان رخ داده و عده‌ای از هموطنان به کام مرگ کشیده شوند و نمونه بارز آن نیز تصادف مرگبار محور زنجان -دندی در روز ۲۷ شهریور جاری بود که جان ۴ نفر را گرفت.

در این راستا عبدالحسین علی‌اکبری، مدیر‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان زنجان اظهار داشت: با توجه به اینکه تعداد معادن زیادی در شهرستان ماهنشان و دندی واقع شده‌ و بزرگ‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه نیز در این منطقه قرار دارد سالانه حجم بالایی از خاک معدنی توسط کامیون‌ها در جاده‌های این شهرستان جا‌به‌جا می‌شود.

وی افزود: سالانه بیش از ۹ میلیون تن جا‌به‌جایی کالا توسط ناوگان حمل و نقل استان انجام می‌شود که یک میلیون تن از آن مربوط به شهرستان ماهنشان و عمدتاٌ معدن انگوران است با این شرایط سالانه آسیب‌های متعددی به لحاظ عدم رعایت تناژ بار به راه‌ها وارد می‌شود.

مدیر‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان زنجان گفت: ما با دستگاه‌ قضایی این مسائل را مطرح کرده‌ایم و به صنعت و معدن و تجارت استان که متولی معادن است تذکر داده‌ایم تا معادن مجهز به باسکول شوند و این اتفاق نیز افتاده است.

وی گفت: در شورای معادن استان مصوب شده تا از عوارضی که از معادن گرفته می‌شود حداقل ۱۲ میلیارد تومان از آن در حوزه راه‌های شهرستان ماهنشان استفاده شود و اندکی شرایط راه‌های ارتباطی این شهرستان بهبود یابد.

این در حالی است که وضعیت مسیر‌های مواصلاتی شهرستان طارم نیز چندان مناسب نبوده و مورد انتقاد مردم این شهرستان قرار دارد و در طول روز‌های اخیر نیز شاهد فوت تعدادی از هموطنان در این مسیر بودیم.

سه راهی شیت، تهم چورزق شهرستان طارم که به عنوان یکی از محورهای ارتباطی این شهرستان محسوب می‌شود که طارم را به شهرستان زنجان متصل می‌کند و مسیر تردد بسیاری از شهروندان این منطقه است، به علت عدم دیرکرد در احداث این جاده معضلاتی را برای شهروندان به وجود آورده است.
با وجودی که چند هزار نفر از روستانشینان طارمی روزانه چندین بار در حال تردد از این مسیر هستند اما این مسیر پنج کیلومتری به دلیل عرض کم جاده یکی از نقاط پر تصادف استان محسوب می‌شود اما با این وجود جزء نقاط پرحادثه استان در سال ۹۶ در نظر گرفته نشده است، با این‌که از سه سال گذشته اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان برنامه‌ریزی کرده بود تا در عرض ۱۸ ماه این مسیر را بهسازی، تعریض و آسفالت‌ریزی کند اما عملا پیشرفت چندانی در پروژه مذکور دیده نمی‌شود.

با این حال یکی از مهم‌ترین مطالبات مردمی که روزانه چندین بار در این نقطه حادثه‌خیز در حال تردد هستند به سرانجام رساندن طرح است که هنوز با گذشت سه سال در نیمه راه تکمیل شدن قرار دارد.

عبدالحسین علی‌اکبری، مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان زنجان در این زمینه اذعان کرد: پروژه سه راهی شیت به چورزق طارم جز ۱۰۷ نقطه حادثه‌خیز شناسایی شده در سال ۹۶ در مسیر‌های مواصلاتی استان محسوب نمی‌شود. با این حال قرارداد اجرایی این پروژه به طول پنج کیلومتر در ماه‌های پایانی سال ۹۷ با اعتبار بالغ بر ۵۳ میلیارد ریال منعقد شده است.

به گفته وی؛ با این‌که نقطه مذکور جزء نقاط حادثه‌خیز محسوب نمی‌شد، اما برای این پروژه طرح دیگری در اداره راهداری استان برنامه‌ریزی شد و از محل منابع استانی به مرحله اجرا رسید و سعی بر این شد تا آسفالت این جاده از محل منابع ملی تکمیل شود. با این وجود این پروژه به دلیل محدودیت منابع بعد از سه سال تنها ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت.

با تمام اینها آیا برای بهسازی راه های استان فکری اساسی خواهد شد؟

در این زمینه عبدالحسین علی اکبری مدیر  کل راهدار یاستان زنجان گفت: امسال ۳۳۰ میلیارد تومان قرارداد جاری با پیمانکاران مختلف در حوزه راه منعقد شده است . با این وجود این قرارداد جاری با پیمانکاران مختلف در حوزه های آسفالت، راه برای روستاهای بالای ۵۰ خانوار منعقد شده است و در مرحله بعد نیز برای روستاهای بیشتر از ۲۰ خانوار انجام می شود.

وی با بیان اینکه در سال جاری منابع خوبی در قانون بودجه در حوزه راه روستایی از محل محرومیت زدایی، اعتبارات استانی و سایر محل ها دیده شده است خاطر نشان کرد: امسال در حد توان در خصوص انجام پروژه‌های روکش آسفالت، نصب نیوجرسی، روشنایی در نقاط پرحادثه برنامه های خاصی را عملیاتی خواهیم کرد.

با این حال بر اساس اخرین آمار در استان زنجان ۱۰۵ نقطه پرحادثه در فاز نخست شناسایی شده است که بر اساس فرمول های مختلف از این تعداد پروژه های مهم اولویت بندی و  ابلاغ خواهد شد که تاکنون رقم نهایی اعلام نشده است ولی در مدت سه سال  نقاط پرحادثه را رفع می کنیم .

مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان زنجان با اشاره به اینکه براساس آمار سال ۱۳۹۶ در استان ۷۴ نقطه حادثه خیز شناسایی شد و از این تعداد ۱۱ پروژه مهم که تقاطع بود رفع شد ، عنوان کرد: علی رغم محدودیت ها، منابع مالی خوبی برای این پروژه های ملی و استانی در دست اجرا داریم. با این وجود در سال گذشته ۲۰۰ میلیارد تومان در حوزه راهداری اعم از آسفالت روشنایی و نصب بلوک های مفصلی هزینه کردیم.

وی بیان کرد: طیف وسیعی از مردم در جامعه از کاربران حوزه راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هستند که بخشی از این، عموم مردم و بخشی نیز کارکنان و رانندگان حوزه حمل و نقل هستند که هر چقدر خدمات بیشتری به این مشتریان ارائه دهیم موجب ارائه خدمات مطلوب از این مشتریان به بخش های دیگر می شود.

به گفته علی‌اکبری، در بخش حمل و حمل و نقل مسافر با عموم مردم سر و کار داریم و در بخش حمل و نقل کالا نیز خدمات سایر بخش ها توسط رانندگان حوزه راهداری جابجا می شود. با این وجود امروزه سهم حمل و نقل جاده ای در جابجایی ها ۹۰ درصد است.

با این حال تنها انتظار از مسئولان امر استانی و حتی کشوری خصوصا وزارت راه و سازمان راهداری این است تا نگاه ویژه به راه‌های مواصلاتی استان داشته باشند و سبب کاهش تصادفات و مرگ و میر در جاده‌های مواصلاتی استان شوند.