پیام ملّت؛ زینب سودی- بیش از یک هفته است که والدین دارای فرزند با نیازهای ویژه با چالش جدیدی مواجه هستند و آن هم افزایش تعرفه سالانه خدمات توانبخشی به کودکشان است. در اقدامی عجیب، دولت، تعرفه خدمات توانبخشی را  از۲۵۰- ۲۰۰ هزار تومان به ۴۸۲ هزار تومان به إزای نیم ساعت کار، افزایش داده است. یعنی حدود ۱۴۰ درصد. این در حالی است که حقوق کارگران ۳۵ درصد و حقوق کارمندان در سال جدید ۲۰ درصد افزایش داشته است.

تامین هزینه ماهانه پنج تا بیست میلیون برای  خانواده ها غیر ممکن است

یکی از فعالان حقوق افراد دارای معلولیت در صفحه اینستاگرامی خود نوشته رییس انجمن کاردرمانی بفرمایند که  با احتساب تورم ۵۰ درصد، افزایش ۱۴۰ درصدی خدمات توانبخشی چه توجیهی دارد؟

وی با بیان اینکه تعداد زیادی از خانواده ها بیمه تکمیلی ندارند و آنهایی هم که دارند سقف تعهد بیمه معمولا پوشش هزینه ها را نمی دهد گفت: این خانواده ها عموماً ۳ تا ۹ جلسه در هفته نیاز به کاردرمانی دارند و بدیهی است در این شرایط سخت اقتصادی کشور، تامین هزینه ماهانه پنج  تا بیست میلیون برای این خانواده ها غیر ممکن است.

او خطاب به مسئولین می گوید این روزها بین همه ما می چرخد. مسئولین  محترم اگر فرزند خودتان هم درگیر خدمات ناتمام و مادام العمر توانبخشی بود همین افزایش تعرفه را اعمال می کردید؟ کودک معلولی که پدر کارگری دارد و توان تامین این هزینه ها را ندارد باید چه کار کند؟

در تماس با برخی از مراکز، بعضی از مدیران کلینیک ها این تعرفه ها را نامتعارف دانستند و بنا به حکم وجدان افزایش متناسب تری را اعمال کردند، اما مراکزی هم هستند که بی توجه به ضرورت دریافت خدمات مستمر از آن مرکز و بدون توجه به ناچاری این خانواده های تنها و صبور و آبرومند، ، افزایش قیمت بیشتری را اعمال کردند.

با حداقل حقوق یک کارمند بازنشسته می شود  این هزینه ها را داد؟

یکی دیگر از مادرانی که فرزند دارای معلولیت حرکتی  دارد در گفت و گو با خبرنگار پیام ملّت می گوید هزینه کاردرمانی تا قبل از این هر جلسه ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان بود که از اردیبهشت ماه  این مبلغ  را افزایش داده اند.

وی با بیان اینکه هفته ای سه بار باید فرزند خود را به یکی از این مراکز کاردرمانی ببرد گفت: مراکز خصوصی که قرارداد با بیمه ها ندارند و یا فقط بیمه تکمیلی می خواهند که این هم تمام هزینه ها را پوشش نمی دهد. ما در هفته حداقل ۶۰۰ هزار تومان باید برای کاردرمانی فرزندمان هزینه کنیم و این فقط یکی از هزینه های خانواده های دارای فرزند معلول است. هزینه پوشک و فیزیوتراپ و داروها و سایر موارد هم به این هزینه اضافه کنید و بعد ببنید آیا با حداقل حقوق یک کارمند بازنشسته می شود تمام این هزینه ها را داد؟ ضمن اینکه ما فرزند دیگری هم داریم که مجبوریم بسیاری از نیازهای او را نادیده بگیریم.

وی در پاسخ به اینکه چرا به مراکزکاردرمانی دولتی نمی روند، گفت: این مراکز خیلی شلوغ هستند و نوبت گرفتن از اینها هم سخت است و هفته ای سه روز ، تمام وقت خود را نمی توانیم در آنجا باشیم. البته جایی که ما می رویم با بیمه سلامت قرارداد دارد و بخشی از هزینه را تقبل می کند ولی همه مراکز خصوصی اینگونه نیستند. بیمارستان موسوی هم کاردرمانی دارد ولی فقط تا ساعت دو فعال است. با هفته ای سه جلسه در طول روز آنجا بودن نمی توانیم به زندگی مان برسیم چون فرزند دیگری هم داریم. همانطور که گفتم مرکز کاردرمانی بهزیستی هم شلوغ می شود و خیلی باید معطل شویم.

افزایش تعرفه ها تقصیر ما نیست

قدرت خاوری رییس انجمن کاردرمانی ایران در واکنش به اعتراض خانواده هایی که از خدمات کار درمانی و توانبخشی استفاده می کنند در صفحه اینستاگرام خود توضیحاتی ارائه داد.

ما تصویب کننده تعرفه ها نیستیم

 وی گفت: مسئله اول این است که تصویب و تعیین تعرفه کاردرمانی دست کاردرمانگران و انجمن کاردرمانی نیست و اگر شما می بینید نامه ای در کلینیک ها زده شده  با عنوان و امضای رییس انجمن کاردرمانی، ما تنها ابلاغ کننده مصوبه دولت هستیم، یعنی محاسبات عددی را انجام می دهیم و خدمت همکاران ابلاغ می کنیم. اگر آن عدد مطابق قانون نباشد با ما برخورد می شود. پس هیچکدام از اینها تعیین کننده و تصویب کننده اش ما نبوده ایم.

خاوری با بیان اینکه تصویب کننده و تعیین کننده تعرفه های هرسال وزارت بهداشت و شورای عالی بیمه هستند گفت: همین بیمه هایی که شما تحت پوشش آن هستید و کاردرمانی را شامل نمی شوند، خودشان پای تعرفه ها را امضا کرده اند و اگر کسی بیمه تکمیلی دارد و یا نامه دارد و بعدا نمی تواند از بیمه هزینه را بگیرد  تقصیر ما نیست و خود بیمه ها این عدد را تعیین کرده اند . این به عهده همکاران ما نیست.

وی افزود: تعرفه چهاربخش دارد.  بخش خصوصی،  بخش دولتی و عمومی غیر دولتی مثل هلال احمر و بخش خیریه ها. بنابراین اگرشما به مراکز خصوصی مراجعه می کنید مثل بیمارستان خصوصی یا مثل مدرسه غیرانتفاعی، در نظر داشته باشید که تعرفه مال بخش خصوصی است، بنابراین انتظار دریافت تعرفه دولتی در مرکز خصوصی انتظار به جایی نیست، چون هر تعرفه شامل دو قسمت است. یک قسمت دستمزد درمانگر است که به آن ضریب حرفه ای می گوییم و یک قسمت هم ضریب فنی است که شامل تجهیزات و وسایل و مخارج است. شما قسمتی از این پولی که پرداخت می کنید شامل دستمزد می شود که معمولا کمتر از نصف است. لذا در نظر داشته باشید که اگر تورم بالاست تقصیر کاردرمان نیست .

اگر مراکز خصوصی تعطیل شوند مراکز دولتی نمی توانند پوشش دهنده خدمات توانبخشی باشند

خاوری با بیان اینکه مراکز خصوصی ناچار به افزایش قیمت هستند گفت: هشدار می دهم که اگر مراکز خصوصی نتوانند ادامه دهند و ورشکست بشوند مراکز دولتی پوشش دهنده خدمات توانبخشی نیستند و کار مراجعین زمین می ماند. پس شاید به جای سه جلسه در هفته مجبور باشند دو جلسه و یا یک جلسه فرزند خود را به این مراکز ببرند ما هم از این موضوع ناراحتیم، ولی از اینکه مرکز تعطیل شود و دیگر هیچ خدمتی نباشد بهتر است.

بیمه ها موظف به پرداخت هزینه های توانبخشی هستند

وی تاکید کرد: پس اگر خانواده ها می خواهند مطالبه کنند این مطالبه را از دولت داشته باشند؛ در دو قسمت، یک مراکز دولتی را تجهیز و تقویت کند، هم نیروهای بیشتر و هم تجهیزات بهتر و مراکز را تعطیل نکنند، مثلا سازمان بهزیستی خیلی از مراکز توانخشی در کشور  را تعطیل کرده است.  دوم بیمه ها را پاسخگو کنیم. اگر بیمه ها باشند نه من درمانگر خصوصی ضرر می کنم و نه خانواده ها مجبورند این قدر هزینه کنند. بیمه ها موظف به پرداخت هزینه های توانبخشی هستند، ولی این قانون اجرایی نمی شود. اینکه چرا اجرا نمی شود را شما پیگیری کنید. ما در جلسات مکرر پیگیری می کنیم و درخواستی که داریم این است که فشار را از همکاران ما بردارند. واقعا تقصیر ما نیست. ما هزینه ها را مدیریت می کنیم. شما هم حق دارید، ولی تورم بالا است و هزینه های مراکز بیشتر شده است.

کاردرمانی و گفتار درمانی در تعهد بیمه های پایه نیست

یوسفی، کارشناس بازرسی تامین اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار پیام ملّت نیز با بیان اینکه کاردرمانی و گفتار درمانی در تعهد بیمه های پایه نیست گفت: البته برخی خدمات برای بیماران اتیسم اخیراً شامل بیمه تامین اجتماعی شده است ولی هنوز برای کاردرمانی این اتفاق نیفتاده است.

وی افزود: البته از سال گذشته بودجه ای را دولت تامین کرده تحت عنوان هزینه درمان بیماری های صعب العلاج  که براساس دستورالعمل آن، افرادی می توانند از آن استفاده کنند و اگر فردی جزء آن شیوه نامه و دستورالعمل باشد می تواند فاکتورها و هزینه های خود را ارائه کند و به محض واریز پول از دولت به حساب تامین اجتماعی، این هزینه به او پرداخت می شود.

یوسفی با بیان اینکه درحال حاضر خدمات کاردرمانی و گفتار درمانی شامل بیمه نمی شود گفت: امکان دارد به تدریج این خدمات هم وارد چرخه پوشش بیمه تامین اجتماعی شود، همانطور که اخیراً برای بیماران اتیسم شروع شده است و در حال تکمیل است.

برخی مراکز خصوصی خودشان نمی خواهند با بیمه قرارداد ببندند

خیبرشکن، کارشناس بیمه سازمان بیمه سلامت استان زنجان نیز در توضیح خدمات به افراد دارای معلولیت  به خبرنگار پیام ملّت گفت: با افزایش تعرفه ها پوشش بیمه پرداختی هم افزایش پیدا می کند و اینطور نیست که تعرفه و هزینه های درمان افزایش پیدا کند و  بیمه همان مبلغ قبل را پوشش دهد. برای بیمه هم قیمت جدید ملاک است. برای هزینه های کاردرمانی برای بیماران صعب العلاج هم چون جزء بیماران خاص هستند  نسبت به آنها بسته های  مخصوص خدمات بیمه ای داریم. سایرافراد معلول و خدمات توانبخشی هم از نوع دیگری از پوشش بیمه سلامت استفاده می کنند. برای دهک های ۱تا ۵ هزینه ها رایگان است و سایرین هم براساس وضعیت خود از صندوق های مختلف بیمه سلامت استفاده می کنند.

خیبرشکن با بیان اینکه برخی مراکز خصوصی خودشان نمی خواهند با بیمه قرارداد ببندند و طرف قرار داد نیستند. در حالی که به همه پزشکان و مراکز درمانی از طریق نظام پزشکی دعوتنامه ارسال کرده ایم، ولی برخی تمایلی به قرارداد با بیمه ندارند، چون پول نقد می گیرند و نمی خواهند منتظر پرداخت از سوی بیمه باشند. در حالی که  برخی مراکز خصوصی از جمله آصفی در زنجان و مرکز فاطمی در ابهر طرف قرار داد ما هستند. ما تنها بیمه پایه ای هستیم که با یک ماه تاخیر، هزینه ها را  به مراکز طرف قرارداد پرداخت می کنیم. 

یکی از کاردرمانگران مشغول دریک مرکز کاردرمانی در زنجان هم در پاسخ به پیام ملّت گفت: هزینه ها ۲۴۰ هزار تومان برای یک جلسه ۴۵ دقیقه ای بود که امسال به ۳۳۳ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.

این کاردرمانگربا بیان اینکه در بخش کاردرمانی دو نوع خدمات خصوصی و دولتی ارایه می‌شود که در بخش دولتی یا مراکز محدود هستند و یا آنقدر تعداد مراجعات زیاد است که به خوبی نمی‌توانند مراجعین را حمایت کنند گفت: از سویی خانواده‌ها از نظر هزینه‌های مالی تحت فشار هستند و تعداد زیادی از بیماران نمی‌توانند درمان را در کاردرمانی‌های خصوصی ادامه دهند. کاردرمانی توسط بیمه‌ها تحت پوشش قرار نمی‌گیرد،  مگر اینکه در قالب بیمه تکمیلی برخی هزینه‌ها امکان جبران داشته باشد.

وی گفت: تعیین تعرفه ها با وزرات بهداشت و بیمه است و بیمه های تکمیلی هم می توانند بخشی از هزینه ها را پوشش دهند، ضمن اینکه بیمه سلامت هم با نامه از سوی بهزیستی خدمات را پوشش می دهد.